दक्षिण आशियांतल्या चडशा वाठारांनी अश्विन (अश्विन) म्हयन्यांत 6-10 दिसांनी दुर्गापुजा (वा दुर्गोत्सव) मनयतात. दुर्गा देवीन असुर महिषासुराआड केल्ल्या पुर्विल्ल्या झुजांतल्या जैताचो उगडास करपाखातीर हो उत्सव मनयतात . 3500 वर्सां आदीं सुरू जाल्ल्या आनी हिब्रू वर्सा सातव्या चंद्र म्हयन्याच्या 10 व्या दिसा मनयतात त्या योम किप्पर (वा प्रायश्चिताचो दीस ) ह्या चड पुर्विल्ल्या उत्सवाकडेन तो जुळटा हें जायत्या भक्तांक कळना . हे दोनूय सण पुर्विल्ले आसतात, दोनूय एकाच दिसा पडटात (आपल्या पंचांगांतले. हिंदू आनी हिब्रू पंचांगांत तांचो अतिरिक्त लीप-म्हयनो वेगवेगळ्या वर्सांनी आसता, देखून ते अस्तंती पंचांगांत सदांच जुळनात पूण ते दोनूय सदांच सप्टेंबर-ऑक्टोबरांत जातात), दोनांय हातूंत बळी आसतात, आनी दोनूय व्हड जैतांचो उगडास करतात. दुर्गापूजा आनी योम किप्पर हांचेमदलें सारकेंपण विस्मयकारक आसा. पूण थोडे फरक तितलेच उल्लेखनीय आसात.
प्रायश्चीताचो दीस अस्तित्वांत आयलो
इज्रायल लोकांक (हिब्रू वा ज्यू) गुलामगिरींतल्यान भायर काडून कलियुगांत इज्रायल लोकांक मार्गदर्शन करपाक धा आज्ञा मेळोवन दिवपी आमी मोजेसाक पळयलो . तीं धा आज्ञा खूब खर आसतात, पातकान भरिल्ल्या मनशाक पाळप अशक्य. ह्यो आज्ञा एका खाशेल्या पेटींत दवरताले, ताका कराराची पेटी म्हण्टाले . कराराची पोती सगळ्यांत पवित्र सुवात नांवाच्या एका खाशेल्या देवळांत आशिल्ली .
मोजेसाचो भाव एरोन आनी ताचे वंशज हे याजक आशिल्ले जे लोकांच्या पातकांचो प्रायश्चीत वा पातकां लिपोवपाक ह्या देवळांत बळी दिताले. योम किप्पर – प्रायश्चिताच्या दिसा खाशेले बळी दिताले . हे आयज आमचे खातीर मोलादीक धडे, आनी प्रायश्चित दिसा (योम किप्पर) दुर्गा पुजेच्या सुवाळ्यां कडेन तुळा केल्यार आमी खूब कितें शिकूं येता.
प्रायश्चिताचो दीस आनी बळी दिवपाचो बोकडो
हिब्रू वेदांत, मोयजेसाच्या काळासावन प्रायश्चिताच्या दिसाच्या यज्ञ आनी विधीविशीं नेमकी सुचोवण्यो दिल्ले . ह्यो सुचोवण्यो कशो सुरू जातात तें आमी पळयतात:
आॅरोनाच्या दोग पुतांक मरण आयल्या उपरांत सर्वेस्पर मोयजेसा कडेन उलयलो. २ सर्वेस्परान मोयजेसाक म्हळें: “तुज्या भावाक आॅरोनाक सांग, तो जेन्ना जेन्ना इत्सा करता तेन्ना तो जहाजाचेर आशिल्ल्या प्रायश्र्चिताच्या आवरणा मुखार पडद्या फाटल्यान सगळ्यांत पवित्र सुवातेर येवचो ना, नाजाल्यार तो मरतलो, कारण हांव प्रायश्र्चिताच्या आवरणाचेर मेघांत दिसतलों.लेवीत 16:1-2
मुखेल याजक एरोनाचे दोग पूत अनादर करून देवाचें सान्निध्य आशिल्ल्या सगळ्यांत पवित्र स्थानाच्या देवळांत भितर सरले. त्या पवित्र सान्निध्यांत तांणी धा आज्ञा पुरायपणान पाळूंक नाशिल्ल्यान तांकां मरण आयलें.
इतले बारीकसाणेन सुचोवण्यो दिल्ल्यो, तातूंत पुराय वर्साचो एकूच दीस जेन्ना मुखेल याजक सगळ्यांत पवित्र सुवातेर प्रवेश करूंक शकतालो – प्रायश्चिताचो दीस . हेर खंयच्याय दिसा भितर सरलो जाल्यार तो मरतालो. पूण ह्या एका दिसा लेगीत, मुखेल याजक कराराच्या कोशाच्या सान्निध्यांत प्रवेश करचे पयलीं ताका:
३ “आरोनाक परमपवित्र जाग्यार अशें प्रवेश करुंक जाय: ताणें पयलीं पातकबळी खातीर एक भुरगो बैल आनी होमबळी खातीर एक मेंडो हाडचो पडटलो. ४ ताणें पवित्र तागड्याचो कपडो घालचो, ताच्या आंगा कुशीक तागड्याचो पगडो बांदचो आनी तागड्याची पगडी घालची. हीं पवित्र वस्त्रां, देखून ताणें तीं घालचे पयलीं उदकान न्हावपाक जाय.लेवीत 16:3-4
दुर्गापुजेच्या सप्तमी दिसा प्राण प्रतिष्ठान दुर्गाक मूर्तींत आवाहन करतात आनी मूर्ती न्हाणोवन कपडे घालतात. योम किप्परांत न्हाणआसतालें पूण न्हाण जावन परमपवित्र सुवातेर प्रवेश करपाक मुखेल याजकच तयार आशिल्लो देव न्हय. देवा कडेन आवाहन करपाची गरज नाशिल्ली – ताची हाजीरी वर्सभर सगळ्यांत पवित्र सुवातेर आशिल्ली. ताचे बदला ही गरज आशिल्ली ही उपस्थिती पुराय करपाक तयार रावपाची. न्हावन आनी कपडे घालून पाद्रीक बळी दिवपाखातीर जनावरां हाडचीं पडटालीं.
५ इज्रायल समाजांतल्यान ताणें पातकबळी म्हूण दोन नर बोकड्यो आनी होमबळी खातीर एक मेंढर घेवचे. ६ “आरोनान आपल्या पातक बळी खातीर बैल अर्पण करुंक जाय, ताका आनी आपल्या घरांतल्या लोकांक प्रायश्र्चित करुंक.लेवीत 16:5-6
आॅरोनाच्याच पातकांक व्यापून दवरपाक वा प्रायश्चीत करपाक बैलाचो बळी दितालो. दुर्गापुजेच्या वेळार केन्ना केन्नाय बैल वा बोकड्यांचो बळी करतात. योम किप्परा खातीर पाद्रीचें स्वताचें पातक व्यापून दवरपाखातीर बैलाचो बळी दिवप हो पर्याय नाशिल्लो. ताणें आपलें पातक बैलाच्या बळीन व्यापून दवरलें ना जाल्यार याजक मरतालो.
मागीर रोखडोच पाद्रीन दोनूय बोकड्यांचो उल्लेखनीय सुवाळो केलो.
७ मागीर ताणें दोन बोकड्यो घेवन मेळाव्याच्या तंबूच्या प्रवेशदाराचेर सर्वेस्परा मुखार सादर करच्यो. ८ ताणें दोन बोकड्यां खातीर चिटयो घालची, एक चिटणी प्रभूक आनी दुसरी बळी दिवपाच्या बोकड्या खातीर. ९ ज्या बोकड्याची भाग्य पडली ती बोकड्याक आरोनान हाडून पातकबळी म्हूण बळी दितलो.लेवीत 16:7-9
एकदां बैलाचो बळी आपल्या पातकांक लागून जालो म्हणटकच याजक दोन बोकड्यो घेवन चिटयो घालतालो. एक बोकडो बळी दिवपाचो बोकडो म्हूण नियुक्त केल्लो . दुसरो बोकडो पापबळी म्हूण बळी दिवपाचो आशिल्लो. किद्याक?
“तेन्ना तो लोकां खातीर पातकबळी खातीर बोकड्याक मारून ताचें रगत पडद्या फाटल्यान घेवन बैलाच्या रगतान केल्लें तशें करचें: तो प्रायश्र्चिताच्या आवरणाचेर आनी ताचे मुखार शिंपडटलो. 16 अशे तरेन तो इज्रायल लोकांच्या अशुध्दतायेक आनी बंडाक लागून सगळ्यांत पवित्र सुवातेर प्रायश्र्चित करतलो, तांचें पातक जें कितें जालां मेळप, जी तांच्या अशुध्दते मदीं तांचे मदीं आसता.लेवीत 16:15-16
बळीच्या बोकड्याचें कितें जालें?
२० “जेन्ना आॅरोनान परमपवित्र जाग्याचो, मेळाव्याच्या तंबूचो आनी वेदीचो प्रायश्र्चित करून सोंपतकच ताणें जिवो बोकडो मुखार हाडचो, २१ ताणें जिव्या बोकड्याचे तकलेचेर दोनूय हात दवरचे आनी ताचेर इज्रायल लोकांची सगळी वायटपण आनी बंड-सगलें पातक-कबूल करचें आनी तांकां बोकड्याचे तकलेचेर दवरचें आनी बोकड्याक रानांत धाडटलो कामाक नेमिल्ल्या कोणाचीय काळजी 22 बोकडो आपलीं सगळीं पातकां पयस व्हरतलो आनी तो मनीस रानांत सोडटलो.लेवीत 16:20-22
बैलाचो बळी एरोनाच्या स्वताच्या पातकाखातीर आशिल्लो. पयल्या बोकड्याचो बळी इज्रायल लोकांच्या पातकाखातीर आशिल्लो. उपरांत एरोन जिव्या बळीच्या बोकड्याचे तकलेचेर हात दवरतालो आनी – प्रतिकात्मक रितीन – लोकांचीं पात्कां बळीच्या बोकड्याचेर हस्तांतरीत करतालो. उपरांत लोकांचीं पात्कां आतां लोकां पासून पयस आसात हाची एक लक्षण म्हणून बोकड्याक रानांत सोडली. ह्या यज्ञांनी तांच्या पातकांचो प्रायश्र्चित जालो. दर वर्सा प्रायश्र्चिताच्या दिसा आनी फकत त्या दिसा अशें जातालें.
प्रायश्चिताचो दीस आनी दुर्गापुजेचो दीस
दर वर्सा हो दीस हो उत्सव मनोवपाची आज्ञा देवान कित्याक दिली? ताचो अर्थ कितें आशिल्लो? दुर्गा पुजेंत दुर्गान महिषासुराक म्हशी राक्षसाचो पराभव केलो तेन्नाच्या काळाक फाटीं पळयतात. आदल्या काळांतल्या एका घडणुकेचो उगडास करतात. प्रायश्र्चिताचो दीस जैताचोय उगडास करतालो पूण फुडाराक वायटाचेर जैत मेळपाची आस्त बाळगून तो भाकीत आशिल्लो . खरे जनावर बळी दिताले तरी तेय प्रतिकात्मक आशिल्ले. बायबल तें स्पश्ट करता
बैल-बोकड्यांच्या रगताक लागून पाप काडप अशक्य आसा.हेब्रेवांक 10:4
प्रायश्र्चित दिसा जावपी बळी खऱ्या अर्थान पुजारी आनी भक्तांचीं पातकां काडून उडोवंक शकनाशिल्ल्यान दर वर्सा ते कित्याक अर्पण करताले? बायबल स्पश्ट करता
कायदो फकत येवपी बऱ्या गजालींची सावळी- वास्तवांचीच न्हय. ह्या कारणाक लागून वर्साक वर्स अशेंच परत परत येवपी त्याच बलिदानांनी ती केन्नाच पुजेक लागीं येवपी लोकांक परिपूर्ण करूंक शकना. २ नाजाल्यार ते अर्पण करप बंद करचे नात? कारण उपासकांक एक पावटीं सदां खातीर शुध्द जाल्लें आसतलें आनी आतां तांकां आपल्या पात्कां खातीर गुन्यांवकारपणाची भावना जावची नासली. ३ पूण ते बळी पातकांची वर्सुकी याद करतात.हेब्रेवांक 10:1-3
बळींक लागून पातक निवळ करपाक मेळ्ळें जाल्यार मागीर तीं परतून करपाची गरज नासली. पूण तीं वर्साक वर्स परतून परतून सांगलीं, तातूंतल्यान तीं प्रभावी नाशिल्ल्याचें दिसून आयलें.
पूण जेजू क्रिस्तान (येशू सत्संग) स्वताक बळी म्हूण अर्पण केलो तेन्ना सगळें बदललें.
५ ताका लागून ख्रिस्त संवसारांत आयलो तेन्ना ताणें म्हळें.
“तुका बळी आनी अर्पणाची इत्सा नाशिल्ली, पूण तुवें म्हजे खातीर तयार केल्ली कूड,
६ होमबळी आनी पातक बळी दिवन तुका खोशी जाली ना.
७ मागीर हांवें म्हणलें, हांव हांगा आसां, म्हजे विशीं ग्रंथांत बरयलां— हांव तुजी इत्सा करपाक आयलां, म्हज्या देवा.’”हेब्रेवांक 10:5-7
तो बळी म्हूण स्वताक अर्पण करपाक आयलो. आनी जेन्ना ताणें केलें
…जेजू क्रिस्ताच्या कुडीच्या बळी वरवीं आमी एकदां सदां खातीर पवित्र जाल्यात.हेब्रेवांक 10:10
दोन बोकड्यांचे बळी प्रतिकात्मक रितीन जेजूच्या फुडाराच्या बळी आनी जैताक दाखयताले. बळी पडल्या उपरांत तो बळीचो बोकडो आशिल्लो. तो बळीचोय बोकडो आशिल्लो, कारण ताणें संवसारभरांतल्या समाजाचीं सगळीं पातकां घेवन तीं आमचे पासून पयस काडलीं, देखून आमी शुध्द जावंक शकतले.
प्रायश्चिताच्या दिसा दुर्गापुजा जाली काय?
इझ्राएलाच्या इतिहासांत आमी इझ्राएलांतल्यान निर्वासित जाल्ले लोक सुमार ७०० वर्सा भारतांत कशे पावपाक लागले, तांणी भारताच्या शिकपांत आनी धर्मांत खूब योगदान दिलें हें आमी नोंद केलां. हे इज्रायल लोक दर वर्सा सातव्या म्हयन्याच्या 10 व्या दिसा प्रायश्चिताचो दीस मनयतले . घडये भारतांतल्या भाशांनीच तांणी योगदान दिलें तशें तांणी आपलो प्रायश्र्चित दीसय योगदान दिलो जो दुर्गा पुजा जालो, वायटाचेर व्हड जैत मेळयल्ल्याचो उगडास. इ.स.प.६०० च्या सुमाराक मनयपाक लागलेले दुर्गा पुजेविशीं आमच्या इतिहासीक समजुतीकडेन हें जुळटा.
जेन्ना प्रायश्चिताचो दीस बळी सोंपलो
आमचे वतीन जेजूचो (येशु सत्संग) बळी प्रभावी आनी पुरो जालो. जेजूचो खुर्सार बळी दिल्या उपरांत थोड्याच काळा उपरांत (इ.स. ३३) रोमन लोकांनी इ.स.७० वर्सा सगळ्यांत पवित्र सुवात आशिल्लें देवूळ नश्ट केलें . तेन्नासावन ज्यू लोकांनी ‘द डे ऑफ एटोनमेंट’ ह्या दिसा परत केन्नाच कसलोच बळी दिवंक नाशिल्लो. आयज ज्यू लोक उपासाचो एक उदास दीस पाळून ही सण मनयतात. जशें बायबल स्पश्ट करता, एकदां प्रभावी बळी दिलो म्हणटकच वर्सुकी बळी चालू दवरपाची गरज नाशिल्ली. देखून देवान तें आडायलें.
दुर्गापुजेंत आनी प्रायश्चिताच्या दिसांतली प्रतिमा
दुर्गापुजेंत दुर्गेची प्रतिमा आवाहन करतात, जाका लागून देवता मूर्तींत रावता. प्रायश्चिताचो दीस येवपी बळीचो अदमास आशिल्लो आनी तातूंत खंयचेच प्रतिमेचो आवाहन केल्लो ना. सगळ्यांत पवित्र सुवातेर आशिल्लो देव अदृश्य आशिल्लो आनी अशे तरेन प्रतिमा नाशिल्ली.
पूण प्रभावी बलिदानाचेर, ज्या बळीक शेंकड्यांनी वर्सां आदीं जायत्या प्रायश्र्चिताच्या दिसांनी दाखयल्लो, ताचेर एक प्रतिमा आवाहन जाली. बायबल सांगता तशें
पूत अदृश्य देवाची प्रतिमा , सगळ्या सृश्टीचेर पयलो जल्मल्लो.कोलोसकारांक 1:15
प्रभावी बळी दितना अदृश्य देवाची प्रतिमा आवाहन केल्ली आनी ती जेजू मनीस अशें दाखयलें.
स्टॉक घेवप
आमी वेद पुस्ताहकणांतल्यान वाचीत आयल्यात. देवान आपली येवजण उक्ती करपाक जायतीं चिन्नां कशीं दिलीं तें आमी पळयलां. सुरवेक ताणें येवपी ‘तो’ . ताचे उपरांत श्री अब्राहमाचो बळी , पास्काचो बळी , आनी तशेंच प्रायश्चिताचो दीस जालो. इज्रायल लोकांचेर मोजेसाचे आशीर्वाद आनी शाप उरल्यात . हाका लागून तांचो इतिहास सुरू जातलो, इज्रायल लोकांक संवसारभर शिंपडून उडयतले, भारता मेरेन लेगीत, अशें हांगा स्पश्ट केलां .