बायबल म्हणटा की आदांव आनी येव हांकां पातक करपाक प्रलोभन दिवपी आनी तांचो पडप हाडपी सर्पाच्या रुपांतलो सैतान (वा सैतान) आशिल्लो पूण हाका लागून एक म्हत्वाचो प्रस्न उप्रासता: देवान आपली बरी सृश्टी भ्रश्ट करपाक ‘वायट’ सैतान (म्हळ्यार ‘विरोधी’) कित्याक तयार केलो ?
लुसिफर – द शाइनिंग वन
खरें म्हणल्यार देवान एक बळिश्ट, बुदवंत आनी सोबीत आत्मो तयार केलो, जो सगळ्या देवदूतां मदीं मुखेल आशिल्लो. ताचें नांव लुसिफर (म्हळ्यार ‘चमकपी’) – आनी तो खूब बरो आशिल्लो. पूण लुसिफराकय एक इत्सा आशिल्ली, जाचे वरवीं तो मुक्तपणान वेंचून काडूंक शकतालो. इजायास १४ च्या एका भागांत ताणें केल्ली निवड नोंद केल्या:
कसो पडलो तूं स्वर्गा थावन
सकाळ नखेत्र, फांतोडाचो पूत! एकदां राष्ट्रांक उण्या पांवड्यार दवरल्ल्या
तुका धर्तरेचेर उडयला ! तुमी काळजांत म्हणलें, “ हांव मळबांत चडतलों, देवाच्या नखेत्रां वयल्यान म्हजें सिंहासन वयर काडटलो , उत्तरेकडल्या सगळ्यांत उंचायेचेर सभा दोंगराचेर सिंहासन बसून बसतलों, मेघांच्या माथ्यार चडतलों, हांव स्वताक सगळ्यांत उंचेल्या मनशा सारको करतलों. ”
इजायास 14:12-14
लुसिफराक आदामा सारकोच निर्णयाक तोंड दिवचें पडलें. देव देव आसा हें ताका मान्य करूं येतालें वा ताका आपलोच ‘देव’ जावपाची निवड करूं येताली. ताणें परत परत सांगिल्लें “हांव इत्सा” ताणें देवा कडेन आडनदर करून स्वताक ‘सगल्यांत चड’ जाहीर करपाचें निवडलें हें दाखयता.
एजेकीलांतल्या एका भागांत लुसिफराच्या पतनाचें समांतर वर्णन केलां:
मी देवाच्या बागेंत एदेनांत आशिल्ले. … हांवें तुका पराक्रमी देवदूत राखणदार म्हूण नेमलो आनी अभिषेक केलो . तुमकां देवाच्या पवित्र दोंगरांत प्रवेश मेळ्ळो आनी उज्याच्या फातरां मदीं चलताले. ” तुमी रचिल्ल्या दिसा सावन तुज्यांत वायट मेळिल्ल्या दिसा मेरेन तुवें केल्ल्या सगळ्या गजालींनी तूं निर्दोश आशिल्लो . … आनी तुवें पातक केलें. म्हणून हांवें तुका देवाच्या दोंगरांतल्यान बदनामी करून धांवडायलो . तुका, हे पराक्रमी राखणदार, तुज्या सुवातेर उज्याच्या फातरांतल्यान भायर काडलो. तुज्या सगळ्या सोबीतकायेक लागून तुजें काळीज अभिमानान भरिल्लें . तुज्या वैभवाच्या मोगान तुजी बुद्धी भ्रश्ट जाली . म्हणून हांवें तुका उडयलो जमनींतलें.
Ezekiel 28:13-17
एजेकील 28:13-17
लुसिफराची सोबीतकाय, बुद्धी आनी शक्त – देवान तातूंत निर्माण केल्लीं सगळीं बरीं गजालीं – अभिमानाक कारणीभूत जालीं. ताच्या अभिमानाक लागून ताका बंड जालें, पूण ताची खंयचीच शक्त आनी तांक ताणें केन्नाच सोडली ना. देव कोण जातलो तें पळोवपा खातीर तो आतां आपल्या रचणारा आड विश्व बंडाचें फुडारपण करता. मनशाकुळाक आपल्या वांगडा घेवपाची ताची रणनीती आशिल्ली. ताणें केल्ली तीच निवड तांकां प्रलोभन करून ताणें तशें केलें: देवा कडल्यान स्वायत्त जावप आनी ताका आडनदर करप. आदामाच्या प्रलोभनाचें काळीज लुसिफराचें काळीज सारकें आशिल्लें. फकत वेगळे तरेन सादर केल्लें. दोगांयनी स्वताक ‘देव’ जावपाचें निवडलें.
सैतान – हेरांच्या आदारान काम करप
इजायासांतलो भाग ‘बॅबिलोनाचो राजा’ आनी एजेकीलांतलो भाग ‘सोराचो राजा’ उलयता. पूण दिल्ल्या वर्णनांवयल्यान ते मनशांकडेन उलयनात हें स्पश्ट जाता. इजायासांतल्या “हांव इत्सा” ह्या ग्रंथांत, देवाच्या सिंहासना वयल्यान आपलें सिंहासन दवरपाची इत्सा आशिल्ल्यान ख्यास्त म्हणून धर्तरेचेर उडयल्ल्या मनशाचें वर्णन केलां. एजेकीलांतलो भाग एक फावटीं एदेनांत आनी ‘देवाच्या दोंगरांत’ रावपी एक ‘देवदूत राखणदार’ संबोधीत करता. सैतान (वा लुसिफर) चड करून स्वताक दुसऱ्याच्या फाटल्यान वा दुसऱ्याच्या माध्यमांतल्यान दवरता. उत्पत्तींत तो सर्पा वरवीं उलयता. इजायासांत तो बाबिलोनाच्या राजा वरवीं राज्य करता आनी एजेकीलांत तो सोराचो राजा आपल्या ताब्यांत घेता.
लुसिफरान देवा आड कित्याक बंड केलें?
पूण लुसिफराक सर्वशक्तिमान आनी सगळें जाणून घेवपी रचणाराक कित्याक आव्हान दिवपाचें आशिल्लें? ‘स्मार्ट’ जावपाचो एक भाग म्हळ्यार विरोधकाक हारोवंक मेळटा काय ना हें जाणून घेवप. लुसिफराक शक्त आसूं येता, पूण ताच्या रचणाराक हारोवंक ती अजूनय अपुर्ण आसतली. ताका जिखूंक मेळनाशिल्ल्या गजाली खातीर सगळें कित्याक हारप? म्हाका दिसतलें की एक ‘स्मार्ट’ देवदूत देवा आड आपलीं मर्यादा वळखून घेतलो आसतलो – आनी आपलो बंड आडावंक शकतालो. तर ताणें कित्याक केलें ना?
पूण लुसिफराक फकत भावार्थान देव आपलो सर्वशक्तिमान रचणार आशिल्लो अशें मानूंक शकतालो हें विचारात – आमचे खातीर तशें. देवान सृश्टीच्या सप्तकांत देवदूत रचले अशें बायबलांतल्यान सुचयलां. देखीक, जोबांतलो एक भाग आमकां सांगता:
मागीर सर्वेस्पर वादळांतल्यान जोबा कडेन उलयलो. ताणें म्हणलें:…जोब 38:1
“धर्तरेची बुन्याद घालतना तूं खंय आशिल्लो , समजलो जाल्यार सांग.जोब 38:4
…सकाळीं नखेत्रां एकठांय गायताले आनी सगळे देवदूत खोशेन बोवाळ करताले?जोब 38:7
कल्पना करात की लुसिफर रचलो, सृश्टी सप्तकांत, खंय तरी विश्वांत संवेदनशील जालो. आतां तो अस्तित्वांत आसा आनी आत्मजागृताय आसा हें ताका फकत खबर आसा. तशेंच आनीक एक जीव ताणें लुसिफर आनी विश्व रचलां असो दावो करता . पूण हो दावो खरो आसा हें लुसिफराक कशें कळटा? घडये, हो तथाकथित निर्मातो लुसिफर अस्तित्वांत येवचे आदीं नखेत्रांनी अस्तित्वांत आयिल्लो आसतलो. हो ‘सृश्टीकर्तो’ पयलीं मळार पावलो म्हणून तो (कदाचित) लुसिफरापरस चड बळिश्ट आनी (कदाचित) चड जाणकार आशिल्लो. पूण मागीर परतून घडये ना. घडये तो आनी ‘सृश्टीकर्तो’ दोगूय फकत एकाच वेळार अस्तित्वांत पोप जाले. लुसिफराक फकत देवाचें उतर ताका मान्य करुंक मेळ्ळें की ताणें ताका रचला, आनी देव स्वता सासणाचो आनी अनंत आसा. पूण आपल्या अभिमानान ताणें ताचे बदला आपले फॅन्टासीचेर विस्वास दवरपाचें निवडलें.
आमच्या मनांत देव
घडये तुमकां दुबाव आसा की लुसिफराक तो आनी देव (आनी हेर देवदूत) दोगांय फकत अस्तित्वांत ‘पॉप’ जाले अशें मानूं येता. पूण आर्विल्ल्या विश्वशास्त्रांतल्या ताज्या विचारां फाटल्यान हीच मुळावी कल्पना. कांयच नाशिल्ल्याचो क्वांटम उतार-चढाव जालो आनी मागीर ह्या उतार-चढावांतल्यान विश्व अस्तित्वांत आयलें. आर्विल्ल्या विश्वशास्त्र सिध्दांतांचें सार तेंच. मुळाव्यान, सगळ्यांनी – लुसिफर थावन रिचर्ड डॉकिन्स आनी स्टीफन हॉकिंग्स ते तुमकां आनी म्हाका – विश्व स्वताक आस्पावलां काय रचणार देवान रचलां आनी तिगोवन दवरलां हें भावार्थान थारावचें पडटलें.
म्हणल्यार पळोवप म्हणल्यार विस्वास दवरप न्हय . लुसिफरान देवा कडेन पळयल्लें आनी ताचे कडेन उलयिल्लें. पूण देवान आपूण रचला हें ताका अजूनय ‘विस्वासान’ मान्य करचें पडलें. जायते जाण म्हणटात की देव फकत तांकां ‘दिसलो’ जाल्यार मागीर ते विस्वास दवरतले. पूण, बायबलांत जायत्या जाणांनी दे वाक पळे लें आनी आयकलें – पूण तरी लेगीत ताका ताच्या उतराचेर घेवंक ना. फकत ‘पळेवप’ केन्नाच विस्वासांत येना . ताचे विशीं आनी स्वता विशीं ताचें उतर ते मान्य करतले आनी ताचेर विस्वास दवरतले काय ना हो मुद्दो आशिल्लो. लुसिफराचो पतन हाचे कडेन जुळटा.
आयज सैतान कितें करता?
देखून बायबलाच्या मतान देवान ‘वायट सैतान’ न्हय, तर एक सोबीत, बळिश्ट आनी बुदवंत देवदूत तयार केलो. अभिमानान ताणें देवा आड बंड केलें – आनी अशें करतना तो भ्रश्ट जालो. तरी लेगीत तो आपलें मूळ वैभव तिगोवन दवरता. देव आनी ताच्या ‘विरोधी’ (सैतान) हांचे मदल्या ह्या सर्तींत तुमी, हांव आनी सगळो मनीसजातीचो भाग जाला. सैतानाची रणनीती लॉर्ड ऑफ द रिंग्सांतल्या ‘ब्लॅक रायडर्स’ सारके अनिष्ट काळे कपडे घालपाची न्हय . तशेंच तो आमचेर वायट शाप घालना. ताचे बदलाक तो आमकां जेजूच्या मरणांत आनी पुनर्जिवंतपणांत देवान साध्य केल्ल्या सोडवणे थावन फटोवंक सोदता . बायबल म्हणटा तशें:
सैतान स्वता उजवाडाचो देवदूत म्हूण भेस करता. तर ताचे सेवकय धर्माचे सेवक म्हणून भेस करतात जाल्यार अजाप दिसना.
2 कोरिंतकारांक 11:14-15
सैतान आनी ताचे सेवक ‘उजवाड’ म्हूण भेस करून आमकां चड सोंपेंपणान फटोवंक शकतात. घडये हाकाच लागून सुवार्तेचें पुस्तक सदांच आमच्या वृत्ती आड आनी सगळ्या संस्कृताये आड धांवता अशें दिसता.